Cần nguồn lực phát triển hợp tác xã nông nghiệp

Thời gian qua, UBND huyện Ðiện Biên đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền các chủ trương, chính sách của Trung ương, tỉnh về hỗ trợ phát triển HTX nông nghiệp. Ðồng thời hướng dẫn, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các phòng ban, UBND các xã triển khai thực hiện đảm bảo mục tiêu; tập trung hỗ trợ, khuyến khích thành lập mới HTX; tăng cường kiểm tra, rà soát tổ chức hoạt động của các HTX và thực hiện nghiêm việc giải thể đối với các HTX hoạt động không theo quy định của Luật HTX năm 2012. Nhờ thực hiện có hiệu quả các chính sách hỗ trợ phát triển, một số HTX được mở rộng quy mô, liên kết, phát triển sản xuất ngày càng có hiệu quả, hỗ trợ các thành viên bao tiêu sản phẩm; thực hiện liên doanh liên kết.

Theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Ðiện Biên, trong tổng số 32 HTX nông nghiệp có 8 HTX tham gia liên kết sản xuất; 3 HTX ứng dụng công nghệ cao trong canh tác trồng, bảo quản, công nghệ tự động hóa, công nghệ tin học trong quản lý và kinh doanh. Thực hiện Quyết định 461 của Thủ tướng Chính phủ, số lượng HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả chiếm 73% và số lượng HTX nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao đạt 11,5%. Huyện đã hỗ trợ thu hút 2 cán bộ trẻ có trình độ về làm việc tại HTX dịch vụ tổng hợp Thanh Yên và HTX Nông nghiệp công nghệ cao bản Mé. Hỗ trợ 1 tổ hợp tác trồng cây vú sữa 130 triệu đồng để từng bước củng cố tổ chức hoạt động nâng cấp thành lập HTX. Thực hiện các dự án, kế hoạch ưu tiên để phát triển HTX, có 4 HTX được hỗ trợ ứng dụng công nghệ trong sản xuất và tiêu thụ sản phẩm; 9 HTX liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp giữa HTX với doanh nghiệp và 3 HTX thực hiện chương trình “mỗi xã một sản phẩm” gắn với củng cố, hoàn thiện và xây dựng mới HTX.

Một số hạn chế trong chính sách hỗ trợ phát triển HTX nông nghiệp hiện nay là còn nhiều HTX chưa tiếp cận được nguồn vốn. Việc bố trí nguồn lực của địa phương chủ yếu từ nguồn hỗ trợ phát triển sản xuất thuộc nguồn sự nghiệp chương trình xây dựng nông thôn mới; nguồn hỗ trợ phát triển sản xuất để phát triển hạ tầng, máy chế biến nông sản, liên kết sản xuất còn hạn chế (tổng kinh phí hỗ trợ từ năm 2018 - 2020 hơn 6,1 tỷ đồng). Việc bố trí nguồn vốn cho Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX và Quỹ Hỗ trợ phát triển kinh tế của Hội Nông dân còn thấp, chưa đáp ứng nhu cầu các HTX trên địa bàn. Trong 3 năm (2018 - 2020), các HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện chưa được vay vốn từ các quỹ trên. Do đó, trong tổng số 14 nội dung hỗ trợ các HTX nông nghiệp thì mới thực hiện hỗ trợ 3 nội dung gồm: hỗ trợ tham gia liên kết; hỗ trợ tạo điều kiện tham gia các chương trình mục tiêu và hỗ trợ đầu tư kết cấu hạ tầng với tổng số kinh phí 1,140 tỷ đồng. Còn nhiều nội dung quan trọng nhưng chưa thực hiện được như: Hỗ trợ giao đất, cho thuê đất; hỗ trợ vốn, giống khi gặp khó khăn do thiên tai, dịch bệnh; xúc tiến thương mại, mở rộng thị trường; bảo hiểm nông nghiệp; tiếp cận vốn Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX…

Qua rà soát, trong giai đoạn 2018 - 2020, huyện Ðiện Biên có 22 HTX nông nghiệp giải thể. Nguyên nhân do cơ chế, chính sách hỗ trợ HTX thực tế còn gặp nhiều khó khăn và chưa được thực hiện đồng bộ, kịp thời, đặc biệt là hỗ trợ về vốn, ưu đãi đầu tư, miễn giảm thuế, thủ tục đất đai. Cùng với đó là công tác quản lý nhà nước còn nhiều bất cập, chưa có cơ chế phối hợp giữa các ngành, các cấp.

Ông Trần Thế Võ, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xây dựng tổng hợp xã Noong Hẹt cho biết: HTX hiện có 1.764 thành viên hoạt động trong lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi (hiện quản lý hơn 643ha lúa; 7,1ha ngô; 5,7ha nuôi thủy sản…). Tổng doanh thu năm 2020 đạt hơn 320 triệu đồng. Tuy nhiên, trong quá trình hoạt động, HTX chưa huy động được nguồn vốn (gồm các nguồn vốn hỗ trợ, nguồn vốn các hộ thành viên đóng góp); bên cạnh đó, khâu tiêu thụ sản phẩm, bảo quản chế biến nông sản sau thu hoạch chưa thực hiện được. HTX mong muốn Liên minh HTX tỉnh cân đối nguồn Quỹ Hỗ trợ phát triển HTX cho HTX vay sản xuất, kinh doanh. Ðồng thời, đề nghị UBND tỉnh, cơ quan chuyên môn sớm hoàn thiện thủ tục, hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho HTX theo danh mục. Hỗ trợ hệ thống máy làm đất, gieo mạ để HTX phát triển mô hình cấy lúa gắn động cơ và hỗ trợ phát triển sản xuất cánh đồng tập trung một loại giống, dồn điền đổi thửa khoảng 30ha.