Phát huy vai trò giám sát cộng đồng

Là xã khó khăn về phát triển kinh tế - xã hội, những năm qua xã Nà Tòng (huyện Tuần Giáo) được Nhà nước hỗ trợ đầu tư nhiều công trình xây dựng, dự án, hỗ trợ cây, con giống. Ông Lò Văn Dung, Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Nà Tòng chia sẻ: Ban TTND và Ban GSÐTCÐ xã luôn chủ động xây dựng kế hoạch, chú trọng đi sâu, đi sát cơ sở, kịp thời lắng nghe, tìm hiểu tâm tư, nguyện vọng, dư luận xã hội, tổng hợp ý kiến, kiến nghị phản ánh của nhân dân. Từ năm 2020 đến nay, Ban TTND và Ban GSÐTCÐ xã đã tổ chức 6 cuộc thanh tra, giám sát: Thanh tra việc phát gạo cứu đói cho hộ đặc biệt khó khăn; chi trả tiền dịch vụ môi trường rừng; giám sát việc thực hiện vay vốn ngân hàng chính sách xã hội... Qua giám sát, các ban đã kịp thời phát hiện những thiếu sót để báo cáo, kiến nghị lên các cơ quan có thẩm quyền xử lý.

Tại huyện Mường Nhé, hoạt động của Ban TTND và Ban GSÐTCÐ đã và đang phát huy được vai trò, nhiệm vụ trong việc giám sát và chủ động tuyên truyền, vận động nhân dân cùng tham gia. Ông Vũ Ðức Thiệp, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Mường Nhé chia sẻ: Các ban TTND và GSÐTCÐ đã phát huy được vai trò của mình trong giám sát, phản biện xã hội. Hàng năm, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ huyện chỉ đạo các ban TTND xã lựa chọn giám sát ít nhất 4 nội dung chuyên đề/năm; ban GSÐTCÐ xây dựng kế hoạch giám sát 100% công trình trên địa bàn. Từ năm 2020 đến nay, Ban TTND giám sát 22 cuộc, chủ yếu tập trung vào việc chi trả cho các đối tượng bị ảnh hưởng do dịch Covid-19... Ban GSÐTCÐ đã giám sát 8 cuộc về công trình xây dựng đầu tư cơ bản, hạ tầng giao thông... Ðơn cử như tại xã Sín Thầu giám sát làm nhà ở 3 hộ nghèo do Bộ Công an hỗ trợ; xã Nậm Vì giám sát việc thực hiện công trình nguồn nước sinh hoạt do UBND xã làm chủ đầu tư. Thông qua giám sát các ban phát hiện một số sai phạm trong quá trình thi công xây dựng và kịp thời kiến nghị để xử lý hiệu quả.

Hiện toàn tỉnh có 129 ban TTND với 1.232 thành viên; 137 ban GSÐTCÐ với 1.247 ủy viên. Bà Hà Thị Thu Hương, Trưởng ban Dân chủ - Pháp luật (Ủy ban MTTQ tỉnh) cho biết: Những năm qua, MTTQ các cấp đã phối hợp với các tổ chức thành viên, ngành liên quan hướng dẫn duy trì, nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của các ban TTND, ban GSÐTCÐ. Ðẩy mạnh tập huấn, đào tạo nâng cao kiến thức về pháp luật, kỹ năng nghiệp vụ kiểm tra, giám sát cho đội ngũ ban TTND và ban GSÐTCÐ... Trong quá trình hoạt động, một số ban TTND đảm nhiệm vai trò của ban GSÐTCÐ hoặc có những địa phương, thành viên tham gia đảm nhiệm vai trò ở cả 2 ban (hiện có 76/129 ban TTND có đủ điều kiện đảm nhiệm được nhiệm vụ của ban GSÐTCÐ) đã tích cực, chủ động thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn được giao, đem lại hiệu quả thiết thực trong phòng chống tham nhũng, lãng phí và thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của từng địa phương.

 Ðặc biệt, nội dung các cuộc thanh tra, giám sát đã tập trung vào những vấn đề nổi cộm, liên quan trực tiếp đến đời sống của nhân dân, được dư luận xã hội quan tâm như: Việc làm đường liên thôn, liên bản; cấp phát cây, con giống hỗ trợ hộ nghèo; thi công các công trình xây dựng NTM; chi trả chế độ chính sách của Nhà nước đối với các đối tượng chính sách; thu chi, quyết toán ngân sách, quản lý các khoản đóng góp của nhân dân… Từ năm 2020 đến nay, Ban TTND đã tổ chức 105 cuộc giám sát, Ban GSÐTCÐ thực hiện 151 cuộc giám sát. Bằng tinh thần trách nhiệm giám sát và hậu giám sát, các ban đã phát hiện những vi phạm trong chi trả chế độ chính sách; chất lượng, chủng loại vật tư, thi công xây dựng không đúng với thiết kế kỹ thuật ban đầu... Năm 2020, qua giám sát ban TTND đã kiến nghị xử lý 21 vụ việc; ban GSÐTCÐ kiến nghị xử lý 74 vụ việc để các tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại, hạn chế.

Có thể khẳng định, hoạt động của Ban TTND và Ban GSÐTCÐ đã và đang góp phần thực hiện hiệu quả quy chế dân chủ, kịp thời giải quyết những mâu thuẫn, tranh chấp nảy sinh từ cơ sở. Từ đó, phát huy vai trò “dân biết, dân bàn, dân kiểm tra”; tích cực phòng chống tham nhũng, lãng phí; góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho nhân dân.