Hỗ trợ phát triển hợp tác xã, tổ hợp tác

Ông Phí Văn Dương, Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Năm 2019 những HTX đang hoạt động có doanh thu bình quân ước đạt 1,685 tỷ đồng (tăng 3,1% so với cùng kỳ); lợi nhuận bình quân ước đạt 145 triệu đồng (tăng 4,4% so với cùng kỳ); thu nhập bình quân của thành viên và người lao động thường xuyên khoảng 3,3 triệu đồng/người/tháng (tăng 4,5% so với cùng kỳ). Hoạt động của các HTX đã nộp ngân sách Nhà nước ước đạt 3,943 triệu đồng; giải quyết việc làm cho khoảng 12.300 lao động địa phương. Nhiều tổ hợp tác, HTX đã đứng vững trong cơ chế thị trường, tổ chức sản xuất, kinh doanh hiệu quả, nhất là các HTX lĩnh vực nông nghiệp với 2 loại hình chủ yếu là trực tiếp sản xuất và kinh doanh.

Các HTX chăn nuôi gia súc, gia cầm; thủy sản; sản xuất chế biến lúa gạo; trồng cây lâm nghiệp, công nghiệp kết hợp chăn nuôi đã áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, sử dụng giống cây, con mới để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, từng bước hướng tới sản xuất các mặt hàng nông sản, thực phẩm an toàn. Một số mô hình HTX nông nghiệp kiểu mới gắn với sản xuất theo chuỗi giá trị sản phẩm, hàng nông sản chủ lực phù hợp với điều kiện tự nhiên từng vùng như: Gạo, dứa, rau củ quả, cá tầm, đại gia súc, gia cầm. Điển hình là HTX Dịch vụ tổng hợp Thanh Yên (huyện Điện Biên) đã thành công với mô hình sản xuất lúa gạo đặc sản giống Bắc thơm số 7. Sản phẩm gạo với tên gọi “Tâm Sáng” được đóng tem truy xuất nguồn gốc đang “hút” hàng trăm hộ nông dân tham gia liên kết. Khi tham gia liên kết, người dân được hỗ trợ 100% giống, vật tư, thuốc bảo vệ thực vật, kỹ thuật chăm sóc lúa an toàn thông qua các lớp tập huấn, chuyển giao kỹ thuật. HTX bao tiêu toàn bộ sản phẩm, giá cả ổn định và luôn cao hơn thị trường từ 5-7 giá. Hiện nay, HTX đã mở rộng quy mô “cánh đồng mẫu lớn” lên hơn 70ha, thu hút gần 80 hộ nông dân tham gia.

Ngoài HTX lĩnh vực nông nghiệp, một số HTX phi nông nghiệp trên địa bàn tỉnh hoạt động hiệu quả, đóng góp đáng kể vào sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Điển hình là HTX Vận chuyển khách, hàng hóa và dịch vụ TP. Điện Biên Phủ. Thành lập năm 1997 gồm 9 xã viên với 5 xe khách loại 12 chỗ ngồi và 1 xe tải cỡ nhỏ, đến nay HTX có hơn 100 xã viên; thị phần của HTX gồm 11 tuyến với trên 800 chuyến xe/tháng. Sau hơn 20 năm, từ vốn điều lệ 300 triệu đồng, đến nay tăng lên 17 tỷ đồng và luôn giữ vị trí dẫn đầu các HTX vận tải của tỉnh về năng suất, quy mô, doanh thu và hiệu quả.

Bên cạnh những kết quả đạt được, hoạt động kinh tế tập thể trên địa bàn tỉnh vẫn gặp không ít khó khăn, thách thức. Do giá cả thị trường không ổn định, biến đổi khí hậu, dịch bệnh diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của các HTX, nhất là về tiêu thụ sản phẩm và không nhập được nguyên vật liệu sản xuất. Hoạt động của một số HTX, tổ hợp tác chưa bền vững, số HTX kinh doanh hiệu quả còn thấp, số HTX ngừng hoạt động và giải thể tương đối lớn. 6 tháng đầu năm 2020, doanh thu bình quân mỗi HTX ước đạt 665 triệu đồng (giảm 19% so với cùng kỳ năm 2019), lợi nhuận bình quân của thành viên và người lao động thường xuyên ước đạt 2,5 triệu đồng/người/tháng (giảm 24% so với cùng kỳ). Trước thực trạng đó, Liên minh HTX tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền các mô hình hoạt động hiệu quả, sản xuất gắn với chuỗi giá trị đến các sáng lập viên, các HTX, tổ hợp tác. Liên minh HTX tỉnh cũng nỗ lực phối hợp, tư vấn một số HTX tiếp cận vay vốn từ Quỹ quốc gia giải quyết việc làm, Quỹ hỗ trợ phát triển HTX của tỉnh và Liên minh HTX Việt Nam để mở rộng sản xuất kinh doanh, tạo việc làm cho người lao động. Điển hình là HTX Vận chuyển khách, hàng hóa và dịch vụ TP. Điện Biên Phủ đang được giải ngân số vốn vay hơn 2,4 tỷ đồng từ nguồn Qũy hỗ trợ phát triển HTX của Liên minh HTX Việt Nam. Ngoài ra, cán bộ Liên minh HTX tỉnh thường xuyên đến kiểm tra tình hình thực hiện các dự án hỗ trợ chăn nuôi trâu, bò sinh sản cho các hộ thành viên nghèo của các HTX địa bàn xã Nà Tấu, Nà Nhạn, Na Ư (huyện Điện Biên); Mường Thín, Quài Nưa (huyện Tuần Giáo); tiến hành khảo sát, triển khai dự án hỗ trợ lắp đặt đường điện 3 pha phục vụ sản xuất, chế biến thức ăn gia súc cho HTX Mường Toong (huyện Mường Nhé)…